Inhoud
- Olijf - Oude gecultiveerde plant met een grote variëteit aan variëteiten
- Onderscheid tussen tafel en olieolijven
- Spaanse olijvenrassen
- De belangrijkste Spaanse variëteiten
- Italiaanse olijvenrassen
- Griekse olijvenrassen
- Andere teeltgebieden
- Tips en trucs
Olijf - Oude gecultiveerde plant met een grote variëteit aan variëteiten
De olijfboom wordt sinds het vierde millennium voor Christus gekweekt, zoals blijkt uit talloze archeologische onderzoeken in het Middellandse-Zeegebied. Het gewas had (en heeft nog steeds) een groot economisch belang voor de zeer verschillende regio's. Naar schatting zijn er meer dan 1000 verschillende soorten olijfolie, waarvan een groot aantal alleen lokaal wordt verspreid - dat wil zeggen beperkt tot individuele dorpen.
Onderscheid tussen tafel en olieolijven
In de regel worden olijven onderverdeeld in soorten tafel en olie. Tafelolijven zijn bedoeld voor consumptie en hebben een zo klein mogelijke kern, terwijl oliën tot een hoog oliegehalte worden gekweekt. Alle variëteiten rijpen maar zijn zwart, de groene olijven worden alleen voor de definitieve rijpheid geoogst. Olijven groeien in het Middellandse Zeegebied, maar ook in Californië, Argentinië, Zuid-Afrika en Australië. De plant geeft de voorkeur aan een droog, mediterraan klimaat, dat niet te koud of te heet mag zijn.
Spaanse olijvenrassen
Spanje is veruit de grootste producent van olijven, alleen uit deze regio zijn ongeveer 200 tot 250 verschillende olijvenrassen bekend.
De belangrijkste Spaanse variëteiten
De belangrijkste eetbare olijven zijn Gordal-, Hojiblanca- en Manzanilla-olijven. Vanwege hun grootte en milde smaak zijn "Gordal" olievruchten ook commercieel verkrijgbaar als "Queen Olive" of "Jumbo Olive". De manzanilla-olijven zijn ook erg groot, zoals hun naam ("kleine appel") aangeeft. Olijven van de variëteit "Hojiblanca" komen uit het zonovergoten Andalusië en mogen daar op geen enkele tapasplaat ontbreken.
Italiaanse olijvenrassen
Een nog grotere variëteit aan variëteiten dan in Spanje, er zijn nog steeds in Italië, hier zijn naar schatting 440 verschillende olijven bekend. Ze verschillen in uiterlijk, grootte en smaak. Op Sicilië worden bijvoorbeeld "Frantoio", "Leccio" of "Cipressino" gefokt. In het noordwestelijke Italiaanse kustgebied van Ligurië, daarentegen, is "Taggiasca" thuis. De variëteit wordt gekenmerkt door een fijne olijfgeur met een milde fruitsmaak. De nasmaak van amandelen en pijnboompitten is mild. Uit de regio Apulië komen de olijvenrassen "Coratina" en "Ogliorola".
Griekse olijvenrassen
Griekenland wordt niet alleen beschouwd als het huis van democratie, maar ook als het land van oorsprong van het gecultiveerde oliegewas. Vele jaren geleden brachten de Sumeriërs de wilde olijf waarschijnlijk naar de Middellandse Zee, dus de Grieken groeiden het oliegewas tot een productief gewas. Zelfs vandaag de dag zijn er alleen al op het eiland Kreta ongeveer 20 miljoen olijfbomen. Populaire Griekse olijvenrassen zijn de zeer aromatische Kalamata, Konservolia en de olievariant Koroneiki, waarvan de olie een delicate, harmonieuze geur en een lichte citroensmaak heeft.
Andere teeltgebieden
Uit Zuid-Frankrijk komt het olietype "Cailletier" waarvan de olie een frisse, fijne smaak van noten heeft. Net als 'Aglandou' is ze zelfbestuivend. Overigens verdraagt "Aglandou" lichte vorst zeer goed. Uit Turkije komen de variëteiten "Edremit" en "Gemlik", die voornamelijk tot olie worden verwerkt. Andere olijvenrassen komen uit Noord-Afrika, waarbij Tunesië een van de grootste producenten buiten de Europese Unie, Kroatië, Syrië en Israël is. De plantages buiten het Middellandse Zeegebied zijn niet hun eigen variëteiten, maar alleen de export.
Tips en trucs
De vermelde olie en eetbare olijven worden vergezeld door tal van wilde soorten of ondersoorten. Voor het fokken van een bonsai-olijf is vooral de wilde olijfboom, ook Oleaster (Olea europaea ssp. Sylvestris). Deze boom of struik heeft een schilderachtige, knoestige uitstraling.